Hoa ban
Hoa ban mang trong mình vẻ đẹp quyến rũ cùng mùi hương ngây ngất, say đắm lòng người, hoa ban đã trở thành loài hoa vua của núi rừng.
Có lẽ khi nhắc đến núi rừng Tây Bắc, người ta thường liên tưởng ngay đến hình ảnh những cánh hoa ban. Hoa ban đã in sâu vào tâm trí mỗi con người, mang trong mình vẻ đẹp quyến rũ cùng mùi hương ngây ngất, say đắm lòng người, hoa ban đã trở thành loài hoa vua của núi rừng.
Giữa đại ngàn hoa ban đầy huyền ảo
Lòng ta say chân lảo đảo bước đi
Chẳng hiểu sao ta bỗng thấy lâm li
Hoa ban trắng đã nhâm nhi nỗi nhớ
Gặp em đây khi mùa hoa ban nở
Giữa núi rừng nghe tiếng thở đâu đây
Hoa ban trắng ai đã rải trên cây
Để lòng anh đang ngất ngây tình ái.
Hoa ban đẹp là thế, tinh khôi là thế nhưng không phải ai cũng biết hết về nguồn gốc, đặc điểm của nó. Hãy cùng đi tìm hiểu nhé.
Nguồn gốc
- Cây hoa ban còn có tên gọi là Móng bò sọc,
- Danh pháp hai phần: Bauhinia variegata,
- Là một loài thực vật có hoa trong họ Đậu (Fabaceae),
Có nguồn gốc ở miền đông nam châu Á, từ miền nam Trung Quốc kéo dài về phía tây tới Ấn Độ. Thông thường người ta chỉ gọi là cây ban, tuy nhiên, do có nhiều loài cùng chi cũng có tên là ban nên cây hoa ban thường được gọi theo màu hoa của nó, như hoa ban trắng, ban hồng, ban tím.
Đặc điểm cây hoa ban
Hoa ban là cây thuộc loại thân gỗ.
- Cây cao khoảng từ 5-12m, tùy vào điều kiện khí hậu và mức độ chăm sóc mà cây sẽ cho chiều cao khác nhau.
- Thân và cành hoa ban có vỏ màu nâu sẫm
- Lá của nó dài khoảng 10-20 cm và rộng bản, tròn và lưỡng thùy ở gốc và đỉnh phiến lá. Mặt trên không lông, mặt dưới có ít lông
- Hoa của nó dễ thấy, có 5 cánh có màu từ tím, hồng nhạt đến trắng, đường kính 8–12 cm.
- Quả là loại quả đậu dài 15–30 cm, bên trong chứa vài hạ
- Nhị hoa mang vị ngọt, quyến rũ nhiều loài côn trùng, nhất là các loài lấy mật như ong, bướm.
Hoa ban nở rộ nhất và đẹp nhất là đầu tháng ba, đến đầu tháng tư thì hoa bắt đầu tàn. Lúc nở rộ, trông cây ban như chỉ có hoa mà không có lá.
Mùi hương thơm thoang thoảng, dễ chịu.
Phân bổ:
Nó là một loại cây cảnh phổ biến ở nhiều nơi trong khu vực có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, được trồng vì có hoa tỏa mùi thơm. Tuy nhiên, tại một số khu vực thì nó lại là một loài xâm hại do hợp thủy thổ và thích nghi với môi trường sống mới. Tại Việt Nam, nó sinh trưởng chủ yếu ở khu vực tây bắc Bắc Bộ.
Tác dụng
- Hoa ăn được, ở Ấn Độ vỏ dùng làm thuốc hàn vết thương, chữa bệnh ngoài da, loét và tràng nhạc. Chồi khô dùng trị lỵ, trị ỉa chảy và trị giun; sắc nước rễ trị đầy hơi, trướng bụng và trị nọc rắn cắn.
- Gỗ dùng đóng các đồ đạc thông thường.
- Hoa nấu canh, làm nộm, đồ lên chấm với dấm ớt măng chua… Hoa còn là vị thuốc quý trị chứng ho khan hoặc viêm họng rất tốt.
- Để tỏ lòng thành kính đối với những người đã khuất, người ta còn sử dụng hoa ban để dâng lên bàn thờ tổ tiên những dịp lễ hay đầu năm mới.
Xem thêm