12 loại bệnh trên cây mai vàng và cách phòng trừ
Mai vàng đẹp có giá trị kinh tế cao tuy nhiên lại hay bị sâu bệnh hại. Tìm hiểu 12 loại bệnh trên cây mai vàng và cách phòng trừ nhé
Hoa mai vàng là loại hoa kiểng đặc trưng cho ngày Tết cổ truyền ở Việt Nam. Với tên gọi cùng màu vàng rực rỡ đã cho chúng một vị trí quan trọng trên thị trường hoa kiểng. Hàng năm, nghề sản xuất hoa kiểng nói chung và mai vàng nói riêng đã mang lại hiệu quả kinh tế khá cao cho nông dân. Tuy nhiên, mai vàng thường bị một số loài sâu bệnh hại phổ biến. Sau đây là 12 loại bệnh trên cây mai vàng và cách phòng trừ để vườn hoa mai luôn khỏe đẹp.
1.Nhện đỏ
Triệu chứng
Lá hoa mai có những vết trắng lấm tấm giống bụi cám, sau đó lá chuyển dần sang mầu xanh đen và nâu hơi đậm loang lổ, phiến lá bị phồng lên như bánh tráng.
Nếu không phát hiện và có biện pháp diệt trừ kịp thời, bộ lá của cây mai vàng sẽ bị cằn lại, thô cứng, ảnh hưởng đến qúa trình sinh trưởng và phát triển bình thường của cây mai
Biện pháp phòng trừ
- Không nên trồng hoặc đặt các chậu mai quá xít nhau. Hãy để vườn mai có độ thông thóang.
- Hàng ngày bạn nên chú ý quan sát cây mai, kiểm tra bộ lá để phát hiện sớm và có biện pháp diệt trừ nhện kịp thời. Để dễ phát hiện nhện các bạn phải dùng kính lúp. Nếu không có kính lúp các bạn có thể kiểm tra bằng cách gián tiếp sau. Ngắt những lá mai nghi có nhện đặt vào giữa hai tờ giấy trắng rồi lấy tay vuốt nhẹ phía ngòai tờ giấy. Nếu thấy trên mặt giấy có những chấm nhỏ mầu vàng xanh, hồng hay đỏ thì lá đó đang có nhện gây hại. Những chấm này càng nhiều thì chứng tỏ mật độ của nhện càng cao.
- Dùng một trong các lọai thuốc sau đây để phun xịt khi nhện xuất hiện nhiều: Danitol 10EC; Comite 73EC; Pegasus 500SG; Ortus 5SC; Cascade 5EC; Nissuran 5EC; Sirbon 5EC; Kelthane 18,5EC. Nên dùng luân phiên thuốc để tránh nhện bị kháng thuốc. Về liều lượng và cách sử nên đọc hướng dẫn có in trên nhãn thuốc.
2. Bệnh đốm đồng
Triệu chứng :
Ban đầu vết bệnh chỉ là những đốm rất nhỏ cỡ một vài ly. Sau đó nếu gặp điều kiện thời tiết thuận lợi như ẩm độ trong vườn cao, thiếu nắng thì chúng phát triển rộng ra.
Vết bệnh đa số có dạng hình tròn hoặc hơi tròn như đồng tiền (nên gọi là bệnh đốm đồng tiền) hoặc hình bầu dục, mầu xám trắng hay xám xanh da trời. Theo thời gian vết bệnh cứ lan rộng dần ra xung quanh. Nếu nặng nhiều vết sẽ hòa lẫn vào nhau tạo ra hình dạng bất kỳ, mầu sắc loang lổ vằn vèo như da hổ.
Cứ thế nhiều lớp chồng chất lên nhau làm cho lớp vỏ của cây mai vàng dầy lên. Độ xốp giống như một lớp nhung bao quanh gốc cây mai. Bệnh thường phát triển trên lớp vỏ cây đã già cỗi, cổ thụ một chút, và ở cây mai cổ thường bị bệnh này.
Phòng trị
- Không nên trồng hoặc sắp xếp những chậu mai trong vườn qúa dầy, quá gần nhau. Đây có thể được coi là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa bệnh.
- Thiết kế mặt liếp để trồng mai hoặt đặt chậu mai theo hình mai rùa. Xẻ rãnh thóat nước để nước không đọng lại trên mặt vườn trong mùa mưa để vườn luôn được khô ráo.
- Đối với những gốc mai đã bị đốm bệnh xuất hiện nhiều, dầy đặc bạn có thể dùng bàn chải cọ rửa sạch những đốm bệnh trên thân , trên cành.
- Có thể dùng nước vôi hoặc dung dịch thuốc Boóc đô 1% qúet lên thân cây vào đầu mùa mưa. Ngòai ra bạn có thể dùng một số lọai thuốc gốc đồng như Copper –B, Coc 85; Copper-Zinc hoặc Zinccopper… xịt ngừa lên những chỗ thường hay bị bệnh trên thân, cành.
3. Bù lạch (Bọ trĩ)
Triệu chứng:
Bù lạch có đặc điểm là mỗi khi cây mai ra đọt non thì con trưởng thành của chúng sẽ di chuyển từ nơi khác tới đẻ trứng trên những đọt lá non. Sau khi đẻ vài ngày trứng bắt đầu nở ra con bù lạch non.
Cơ thể của bù lạch rất nhỏ, đẫy sức cũng chỉ dài khỏang hơn 1cm. Cả con trưởng thành và con ấu trùng đều chích hút nhựa của những lá non. Tạo ra những vết lấm tấm trắng nhỏ li ti.
Những lá bị hại sẽ mất dần chất dinh dưỡng, phát trển không bình thường, nhỏ lại, mép lá bị khô cháy và cong lên, lá trở lên thô cứng.
Khi những lá bị hại chuyển sang giai đọan bánh tẻ và già, thức ăn không phù hợp cho chúng. Chúng lại di chuyển sang những lá non khác để chích hút và gây hại. Bù lạch thường gây hại nhiều trong mùa khô, khi mùa mưa đến mật số bù lạch sẽ giảm dần.
Phòng trị
- Khi tưới nước cho cây mai, bạn nên dùng lọai máy bơm có áp suất mạnh ,xịt thẳng tia nước vào những chỗ mà bù lạch “cư trú” để rửa trôi bớt chúng
- Nếu mật số bù lạch cao bạn có thể sứ dụng một vài lọai thuốc trừ sâu thường dùng như: Malvate 21EC; Trebon 10EC; Confidor 100SL; Admire 050EC; Regent 5SC…Khi phun xịt thuốc bạn nhớ phun ướt đều cả mặt dưới của lá mai
4. Bệnh nấm hồng
Triệu chứng:
Ban đầu bệnh chỉ là một đốm nhỏ, sau đó cứ lan rộng dần ra rồi bao kín hết cả một đọan cành làm cho lá cây mai bị rụng, cành bị chết khô dần.
Khi vết bệnh đã bao quanh kín hết cả một đọan cành thì đa số những lá mai phía trên chỗ bị bệnh sẽ có mầu vàng, xanh loang lổ. Rồi bị rụng dần, khúc cành phía trên chỗ bị bệnh trở lên khô nứt, giòn dễ gẫy. Nếu không phát hiện sớm và phun xịt thuốc phòng trị kịp thời thì có khi lên đến vài chục phần trăm số cành bị hại, làm cho cây mai vàng xơ xác, vụ ra bông năm sau sẽ không đẹp.
Bệnh thường chỉ tấn công trên những cành nhỏ cỡ chân nhang cho đến cỡ cây đũa ăn cơm. Ít khi gây hại ở những cành lớn hoặc trên thân nếu như cây được phun xịt thuốc kịp thời.
Thực tế cho thấy bệnh thường gây hại nhiều hơn trong mùa khô, khi mùa mưa xuống bệnh bớt dần.
Phòng trị
- Kiểm tra vườn mai thường xuyên (nhất là vào mùa khô) để phát hiện sớm và có biện pháp ngăn chặn bệnh kịp thời.
- Khi phát hiện có bệnh có thể sử dụng một trong những lọai thuốc như: COC 85WP; Vidoc 30WP ; Vidoc 80BTN; hoặc Vidoc 50HP; Batocide 12WP Viben-C 50BTN… để phun xịt. Nếu vườn thường bị bệnh này thì trong mùa khô nên phun xịt định kỳ khỏang 1 tuần lễ một lần
- Thường xuyên thu gom những cành đã bị bệnh không thể phục hồi được đem tiêu hủy. Khi cắt nhớ cắt sâu thêm vào bên trong chỗ vết bệnh khỏang vài phân để phòng nấm bệnh còn sót lại trên cành tiếp tục phát triển lây lan sang các cành khác hoặc các cành non sắp ra sau này.
5. Bệnh rỉ sét
Triệu chứng:
Ban đầu vết bệnh chỉ là những chấm nhỏ mầu mầu nâu. Sau đó vết bệnh cứ lớn dần lên như hạt tấm, hạt mè, hình tròn hoặc hình bầu dục
Đa số vết bệnh nằm trong phiến lá, cũng có những vết nằm ở ngòai mép lá, vết bệnh nửa hình tròn. Vết bệnh có mầu đỏ nâu, nhìn giống như mầu của sắt rỉ. Vết bệnh thể hiện ở cả mặt trên và mặt dưới của lá cây mai. Xung quanh vết bệnh bao giờ cũng có một quầng vàng nhỏ bao quanh. Nếu soi lên ánh sáng thì những quầng vàng này thể hiện rõ hơn.
Vết bệnh “Rỉ sét” của cây mai vàng không có những cục u và những khối bột mầu gạch non này, mà chúng vẫn phẳng bình thường như mặt phẳng của phiến lá. Nếu bệnh hại nặng mà không tìm biện pháp chữa trị kịp thời sẽ làm cho bộ lá của cây mai vàng mất dần mầu xanh vốn có của nó, rồi chuyển dần sang mầu vàng. Diệp lục tố bị mất dần, ảnh hưởng đến qúa trình tổng hợp bình thường của cây. Làm cho cây mai mất sức, yếu ớt
Phòng trị
- Không nên trồng hoặc đặt các chậu mai qúa gần sát nhau, tạo cho vườn mai luôn thông thóang. Liếp trồng mai, hoặc liếp đặt chậu mai nên thiết kế theo hình mai rùa để thóat nước tốt mỗi khi có mưa. Kê đặt chậu mai cao để tránh cho cây mai bị úng nước trong mùa mưa.
- Khi bước vào mùa mưa nên kiểm tra vườn mai thường xuyên để phát hiện sớm và có biện pháp ngăn chặn bệnh kịp thời. Khi phát hiện có bệnh có thể sử dụng một trong những lọai thuốc sau đây để phun xịt: COC 85WP; Vidoc 30WP ; Vidoc 80BTN; hoặc Vidoc 50HP; Batocide 12WP Viben-C 50BTN.
6.Sâu ăn lá
Hiện tượng:
Sâu ăn lá cũng là một đối tượng thường xuất hiện và gây hại cho cây mai, nhất là vào những đợt cây ra đọt non, lá non, để phát triển thân cành.
Khi mới nở sâu non gặm nhấm làm khuyết lá, khi lớn chúng nhả tơ kéo vài lá non lại với nhau, rồi nằm bên trong cắn phá. Do đó làm cho lá bị khuyết, nếu nặng lá có thể bị cắn phá đến phân nửa, đôi khi chỉ còn trơ lại một đọn gân chính ở gần cuống lá. Làm mất diện tích lá quang hợp cho cây. Khi lá già nhìn cây mai xơ xác. Làm cho cây mai vàng sinh trưởng và phát triển kém, cây còi cọc, ra ít bông, và bông nhỏ không đẹp.
Sâu thường gây hại nhiều trong mùa mưa, là mùa cây mai thường ra nhiều đợt đọt non, lá non để phát triển thân, cành, lá.
Phòng trị
- Khi chăm sóc cây mai vàng, nên chú ý quan sát, nếu phát hiện thấy “tổ sâu” thì bắt giết
- Nếu mật số sâu cao, không đủ sức bắt bằng tay thì các bạn có thể dùng thuốc trừ sâu để phun xịt. Sử dụng bằng một vài lọai thuốc trừ sâu thông htường như: SecSaigon 5EC hoặc 10EC; Diaphos 5EC; Sagothion 50EC; Padan 95SP; Fastac 5EC